تحقیق چاپ و چاپخانه ( ورد)

دسته بندي : دانش آموزی و دانشجویی » دانلود تحقیق
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 18 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

2
‏چاپ و چاپخانه
‏چاپ در لغت به‌معناي نقش، اثر، مُهر، و نشان آمده و در متون مختلف كلمات طبع، باسمه، و تافت به‌عنوان مترادف آن به‌كار رفته است. در اصطلاح، به عمل، فن، و صنعت تكثير صورت نقوش دوبعدي (حروف، ارقام، خطوط، تصاوير، و جز آن) به‌وسيله انداختن اثر اين نقوش بر كاغذ، پارچه، يا مواد ديگر، به‌ويژه چاپ مواد خواندني، با تصوير يا بدون تصوير بر روي كاغذ گفته مي‌شود (:9 ج 1، ص 785). در تعريفي ديگر، چاپ مجموع عملياتي است كه متن خام را به اثر درخور انتشار مانند كتاب، مجله، روزنامه، و جز آن تبديل كند (68:1). چاپخانه نيز در لغت به‌معناي محل و مكان چاپ كردن و در متون مختلف كلمات مطبعه، دارالطباعه، و باسمه‌خانه به‌عنوان مترادف آن به‌كار رفته است. چاپخانه مؤسسه يا كارگاهي است كه از عهده انجام كارهاي چاپي بر روي كاغذ و ساير اشيا از طريق انواع چاپ برآيد (28:8) و، به تعبيري ديگر، محلي است كه چاپ كتاب، نشريات، و مانند آن در آنجا انجام مي‌گيرد (:11 ذيل "چاپ").
‏تاريخچه
‏پيدايش چاپ را مي‌توان به سده‌هاي پيش از تاريخ، زماني كه انسان اقدام به ساخت مُهرهاي گلي و چوبي كرد، نسبت داد؛ ولي ابداع چاپ به‌مفهوم امروزي را به كشور چين نسبت مي‌دهند. چيني‌ها در اواخر قرن دوم ميلادي سه عنصر مورد نياز چاپ، يعني كاغذ، جوهر، و سطوح كنده‌كاري‌شده را در اختيار داشتند (:23 ج 14، ص 1052). شواهد تاريخي برجاي‌مانده نشان مي‌دهد كه در عصر سلسله‌هاي سويي و تانگ در چين (قرن 6-10 م.) عمل تكثير را، نه تنها به‌كمك سنگ (فشردن و يا ماليدن آن بر كاغذ)، بلكه با چوب، فلز، و حتي گِل پخته به‌طور دقيق انجام مي‌دادند و، بدين ترتيب، متوني را در نسخه‌هاي متعدد توليد مي‌كردند (98:1-99). ابتدايي‌ترين روش كار چاپ قالبي بود؛ بدين‌گونه كه مطالب را روي تكه‌هاي چوبي حك و سپس بر كاغذ منتقل مي‌كردند. نخستين نسخه چاپي موجود در جهان اثري است كه در ايالت كانساي[1]‏ ‏چين به‌دست آمده است. اين نسخه كار شخصي به نام وانگ چيه[2]‏ ‏است كه تاريخ چاپ را 11 مه 868 م. ذكر مي‌كند (:2 44). پس از چاپ قالبي، استفاده از حروف متحرك معمول شد. در فاصله سال‌هاي 1041-1408م.، نخستين بار، فردي چيني به نام پي شنگ
3
[3]‏، با استفاده از نوعي چسب و گل، اقدام به ساخت حروف متحرك كرد. در 1403م. پادشاه كره، هتاي تجونگ،[4]‏ ‏دستور ساخت حروف متحرك از مفرغ را داد (:23 ج 14، ص 1052-1053). در همين زمان، در اروپا نيز اختراع حروف متحرك بدون اطلاع از كار چيني‌ها، توسط گوتنبرگ[5]‏ ‏انجام گرفت (:9 ج 1، ص 785). گوتنبرگ، چاپگر آلماني، نخستين كسي بود كه براي هر حرف قطعه فلزي جداگانه درنظر گرفت. وي قطعه‌ها را براي تركيب كلمات مناسب كنار هم قرار داد، بر آنها مركب ماليد، و بر ورق‌هاي كاغذ فشرد و به اين ترتيب چاپ نوين را باب كرد. وي حروف را ابتدا از جنس چوب، سپس از سرب، و بعدها از آلياژ سرب، قلع، و آنتيموان ساخت. گوتنبرگ روزانه بين 300 تا 500 برگ چاپ مي‌كرد. نخستين كتابي كه او به اين شكل پديد آورد كتاب مقدس 42 سطري بود (101:1). كتاب‌هايي كه در اين زمان به‌چاپ مي‌رسيد به اينكونابولا معروف است.
‏ابداع گوتنبرگ ظرف مدتي حدود 40 سال در همه كشورهاي عمده اروپايي رواج يافت و چاپخانه‌هايي با اين روش به‌وجود آمد. در فاصله سال‌هاي 1460 ـ 1470 م. چاپخانه‌هايي در آلمان و ساير كشورهاي اروپايي پديد آمد. در نيم‌قرن نخست پس از كار گوتنبرگ، حدود چهل‌هزار كتاب به چاپ رسيد و شمارگان مجموع آنها از 12 ميليون نسخه فراتر رفت. در پايان قرن پانزدهم در اروپا، بيش از دويست چاپخانه در شصت‌ونه شهر فعاليت مستمر داشتند. از جمله چاپخانه‌هاي مهم آن دوره مي‌توان به چاپخانه آنتون كابرگر[6]‏ ‏در شهر نورنبرگ اشاره كرد كه تعداد ماشين‌هاي چاپ آن 24 دستگاه بود و صدها نفر در آن چاپخانه كار مي‌كردند (:16 35-36).
‏كار چاپ با حروف عربي نيز پيش از كشورهاي اسلامي و عربي، در اروپا آغاز گرديد و نخستين چاپخانه عربي، در ]‏ايتالياي مركزي[‏ ‏به‌دستور كاردينال فرناندومديچي، دوك بزرگ توسكانا، و رياست جواني ايتاليايي، به نام جيواني باتيستا رايموندي[7]‏ ‏، تأسيس گرديد. اين چاپخانه در 6 سپتامبر 1586 آغاز به‌كار كرد و كتاب ‏قانون‏ ابن سينا را به‌همراه كتاب ‏النجاه ‏كه خلاصه ‏شفا‏ي بوعلي سيناست، به‌عنوان نخستين محصول خود، در سال 1593 به چاپ رساند. البته در فاصله انتشار اين كتاب‌ها، كتاب‌هاي كوچك ديگري به زبان عربي به چاپ رسيد؛ از جمله: ترجمه عربي
3
‏انجيل‌هاي چهارگانه ‏(1590)؛ كتاب‌هاي ‏الكافيه‏ اثر ابن حاجب والاجُروميه اثر ابن آجُروَم منهاجي (1592)؛ ‏نزهه‌المشتاق في ذكرالامصار و الاقطار و البلدان و الجُزر و المدائن و الآفاق‏ اثر شريف ادريسي؛ كتاب ‏تحرير اصول اقليدس‏ (1594) اثر خواجه نصيرالدين طوسي؛ و ‏التصريف‏ (1610) درباره صرف و نحو عربي، تأليف امام عِزّي (738:7-739).
‏در پاريس نيز چاپخانه ديگري با نام چاپخانه زبان‌هاي شرقي[8]‏ ‏، كه نخستين چاپخانه عربي در پاريس به‌شمار مي‌رفت، تأسيس شد (741:7). در هلند، فرانسيسكو رافلنجيوس[9]‏ ‏ ‏(1597-1539) چاپخانه‌اي عربي را كه از نظر چاپ حروف در سطحي پايين‌تر از چاپخانه مديچي قرار داشت تأسيس كرد. در اين چاپخانه >‏الفباي زبان عربي
‏در آلمان، نخستين چاپخانه عربي از سوي پتروس (پيتر) كريستن (1575-1640) تأسيس گرديد. از سال 1608 تا 1611 م. چند كتاب عربي به‌چاپ رسيد كه موارد ذيل از آن جمله است :>‏دستور زبان عربي
4
‏در اين زمان، چاپخانه‌هايي با استفاده از ماشين‌هاي جديد گسترش يافت و چاپخانه‌هايي نيز در خاورميانه ايجاد گرديد. نخستين چاپخانه در شرق، در قرن 16 م.، در استانبول تأسيس شد و اولين چاپخانه شرق عربي، در قرن 18 م. در سوريه داير گرديد. (32:13-34). در مصر نيز، در سال 1230 ق./ 1786م.، اولين چاپخانه به‌دستور محمدعلي پاشا به نام مطبعه بولاق*‏ ‏تأسيس شد كه يكي از مهم‌ترين، معتبرترين، و قديمي‌ترين چاپخانه‌هاي جهان اسلام به‌شمار مي‌رفت. در آن چاپخانه، علاوه بر چاپ و انتشار كتاب، نظامنامه، تعليمات، و اعلاميه‌هاي قانوني نيز به‌چاپ مي‌رسيد (607:20).
‏در 1886-1890، نخستين ماشين چاپ لاينوتايپ[14]‏ ‏اختراع شد و پس از آن در 1896-1897 ماشين مونوتايپ[15]‏ ‏وارد عرصه صنعت چاپ گرديد. اختراع ماشين كاغذسازي توسط برادران فوردرينير[16]‏ ‏ ‏در آغاز سده 19 م.، به پيشرفت صنعت چاپ كمك شاياني كرد (45:2). ظهور چاپ اُفست* ‏در 1905، توسط ايرا روبل[17]‏ ‏، امكان چاپ انبوه و سريع را به‌وجود آورد (:22 ج 22، ص 604). از نيمه دوم قرن نوزدهم به بعد پيشرفت‌ها و تحولات بسياري در صنعت چاپ رخ داد، كه استفاده از روش حروفچيني به‌وسيله عكاسي، اختراع ماشين منوفتو[18]‏ ‏، استفاده از دستگاه‌هاي چاپ زيروگرافي[19]‏ ‏ ‏و چاپ استنسيلي[20]‏ ‏ ‏از آن جمله‌اند. با ظهور رايانه، فعاليت‌هاي صنعت چاپ دستخوش تحولي ديگر شد. در 1964، رايانه وارد صنعت چاپ گرديد و امكانات آن موجب تنوع و تسهيل امر چاپ شد. با پيدايش ماشين‌هاي تحرير مغناطيسي آي.بي.ام.، ماشين تحرير به واژه‌پرداز مبدل گرديد و به‌دنبال آن، نشر روميزي *‏شكل گرفت. اساس و بنيان نشر روميزي بر پايه رايانه‌هاي شخصي و چاپگر ليزري بنا شده است؛ و همه فعاليت‌هاي اساسي و عمده از جمله حروفچيني، طراحي، صفحه‌آرايي، تصحيح، و انواع پردازش‌ها كه پيش از اين در واحدهاي جداگانه دور از هم انجام مي‌گرفت در يك جا انجام مي‌شود. نشر روميزي تحولي بنيادين در صنعت چاپ ايجاد كرد و امروزه به‌سبب سرعت، دقت، و سهولت جايگزين شيوه‌هاي ديگر چاپ شده است (:1 92-94).